હિરેને ગાંધી – ઈન્ટરનેશનલ ટ્રેડ એક્સપર્ટ અને જીઓપોલિટિકલ એનાલિસ્ટ
૧ ઑક્ટોબર, ૨૦૨૫ થી અમેરિકા ફેડરલ સરકાર ફરી એકવાર શટડાઉન સ્થિતિમાં પ્રવેશી. આ ૧૯૭૬ પછીનું ૧૧મું શટડાઉન છે.
મુખ્ય કારણ છે કોંગ્રેસમાં વિવાદ –
• ડેમોક્રેટિક સેનેટ – આરોગ્યસંભાળ સબસિડી (Affordable Care Act) ચાલુ રાખવા અને Medicaid કાપ પાછા ખેંચવા માંગે છે.
• રિપબ્લિકન હાઉસ અને વ્હાઈટ હાઉસ (ટ્રમ્પ સરકાર) – વધારાના ખર્ચાને વિરોધ કરે છે, ખાસ કરીને ઈમિગ્રન્ટ્સ માટેની સુવિધાઓ બાબતે.
આ વિવાદ અમેરિકાની રાજનીતિમાં વધતી જતી પાર્ટીવાદી તણાવની નિશાની છે.
મુખ્ય કારણો
• હેલ્થ કેર સબસિડી – ડેમોક્રેટ્સ માને છે કે પ્રીમિયમ કંટ્રોલ કરવા જરૂરી છે; રિપબ્લિકન્સ તેને “અતિશય ખર્ચાળ સહાય” માને છે.
• Medical aid મેડિકેઇડ કાપ – GOP ખર્ચ ઘટાડવા અડગ; ડેમોક્રેટ્સ પુનઃસ્થાપન માંગે છે.
• ઈમિગ્રન્ટ્સની સુવિધાઓ – ટ્રમ્પ સરકાર ગેરકાયદે તેમજ કાયદેસર ઈમિગ્રન્ટ્સ માટે કડક નિયમો ઈચ્છે છે.
આર્થિક અને સામાજિક અસર
• સરકારી કર્મચારીઓ
• ૭.૫ થી ૯ લાખ કર્મચારીઓ ફરજમાંથી દૂર
• લગભગ ૭ લાખ કર્મચારીઓ પગાર વગર ફરજ પર
• આર્થિક નુકસાન
• દરરોજ ~ $400 મિલિયન વેતન નુકસાન
• અઠવાડિયામાં ~ $7 બિલિયન GDP અસર
• પ્રવાસન, શિક્ષણ, સંશોધન અને નાના ઉદ્યોગો પર ગંભીર અસર
• જાહેર સેવાઓ
• રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનો, મ્યુઝિયમ, રિસર્ચ સેન્ટરો બંધ કે સ્ટાફ ઓછો
• એરપોર્ટ, TSA, કાયદો વ્યવસ્થા સેવા ચાલુ પરંતુ ભારે દબાણ હેઠળ
આંતરરાષ્ટ્રીય અસર
• ગ્લોબલ વિશ્વાસ – અમેરિકાના રાજકીય ગૂંચવાડાને કારણે વિશ્વમાં વિશ્વાસ ઘટે છે.
• સેફ-હેવન એસેટ્સ – સોનાં-ચાંદીના ભાવમાં વધારો, રોકાણકારો સલામતી શોધે છે.
• ભારત સંબંધિત – સીધી વેપાર અસર નહીં, પરંતુ વીસા, બિઝનેસ મંજૂરી અને રાજદ્વારી કાર્યક્રમોમાં વિલંબ શક્ય.
રાજકીય ગણતરી
• રિપબ્લિકન્સ (ટ્રમ્પ કેમ્પ) – માને છે ડેમોક્રેટ્સ જાહેર દબાણ હેઠળ ઝૂકી જશે.
• ડેમોક્રેટ્સ – માને છે આરોગ્યસંભાળ રોકાણના વિરોધથી રિપબ્લિકન્સને નુકસાન થશે.
બન્ને પક્ષો ટૂંકા સમયની પીડા સહન કરી લાંબા ગાળાના રાજકીય લાભ માટે લડવા તૈયાર છે.
આગળની આગાહી
• સમયગાળો – સંભાવિત ૧૧–૧૪ દિવસ (મિડ-ઑક્ટોબર સમાધાન)
• જોખમ – એક મહિના સુધી લંબાઈ શકે
• સમાધાનનાં રસ્તા –
• ટૂંકા ગાળાનું દ્વિપક્ષીય બિલ
• જાહેર સેવાઓમાં મોટો ખલેલ
• મતદારોની ભારે નારાજગી
ઐતિહાસિક સંદર્ભ
• સૌથી લાંબું શટડાઉન: ૩૫ દિવસ (૨૦૧૮–૧૯, ટ્રમ્પ સરકાર)
• સરેરાશ સમયગાળો: લગભગ ૨ અઠવાડિયા
• આર્થિક નુકસાન: $3–11 બિલિયન કાયમી GDP નુકસાન
વ્યૂહાત્મક અસર
• ગ્લોબલ રોકાણકારો માટે – સ્ટૉક માર્કેટ, ડૉલર અને સોનાં-ચાંદીમાં અસ્થિરતા
• ભારત અને એશિયા માટે – ટૂંકા ગાળામાં વિલંબ, લાંબા ગાળાની સીધી અસર નહીં
• અમેરિકન રાજકારણ માટે – ૨૦૨૬ ચૂંટણી સુધી શટડાઉન રાજકીય હથિયાર બની રહેશે
આ શટડાઉન માત્ર બજેટ મુદ્દો નથી; તે અમેરિકાના સામાજિક કરાર પરનો રાજકીય યુદ્ધ છે. આર્થિક નુકસાન માપી શકાય એવું છે, પરંતુ સૌથી મોટું નુકસાન છે અમેરિકાની વૈશ્વિક પ્રતિષ્ઠા અને શાસનક્ષમતા પર વિશ્વાસમાં ઘટાડો.
Also Read: યુએસ ડોલર – ટ્રમ્પ માટે મજબૂત હથિયાર?
Subscribe Deshwale on YouTube
