પ્રથમદર્શી રીતે સરસ જણાતી આ વાતો પાછળ એક સત્ય પણ છેઃ ચબૂતરાથી વહાલ હોવા છતાં વ્યસ્ત રહેવાસીઓ પાસે તેની વ્યવસ્થા માટેનું વ્યવસ્થિત આયોજન નથી
વાહનોની લગાતાર અવરજવર પાસે જ આવેલો આ વિસ્તાર છે જીવણ કમળશીની પોળ. પોળની બરાબર સામે એક ગાર્ડન છે અને ગાર્ડનની લગોલગ આવેલો છે લોખંડનો એક ચબૂતરો.
વીસ વરસ જૂના આ ચબૂતરાની આસપાસ રહેણાંક અને વ્યવસાયિક ઇમારતો છે. આ ચબૂતરાની વર્તમાન સ્થિતિ સમજવા જેવી છે. રહેવાસીઓ અને વેપારીઓ બેઉને અહીં ચબૂતરાની હાજરીની ભારોભાર ખુશી અને તેનું ગૌરવ છે. લોકો પોતપોતાની સગવડે ચબૂતરામાં જાતજાતનાં ધાન સહિત ગાંઠિયા, ચણા વગેરે પણ નાખતા રહે છે. આ ભોજનને માણવા પક્ષીઓ સહિત ખિસકોલી પણ આવે છે. પ્રથમદર્શી રીતે સરસ જણાતી આ વાતો પાછળ એક સત્ય પણ છે: ચબૂતરાથી વહાલ હોવા છતાં વ્યસ્ત રહેવાસીઓ પાસે તેની વ્યવસ્થા માટેનું વ્યવસ્થિત આયોજન નથી.
આ ચબૂતરાનું નિર્માણ કોણે કરાવ્યું તેની કોઈ વિગત ઉપલબ્ધ નથી. લોખંડના પાઇપ પર ઊભો આ ચતુષ્કોણ ચબૂતરો સાબૂત અવસ્થામાં છે. તેનું એક કારણ સમયાંતરે કોઈક ને કોઈક તેની સાફસફાઇ કરે એ છે.
સરસ મજાના દરિયાળા ગાર્ડન પાસે હોવાથી આ ચબૂતરો રળિયામણા પ્રાકૃતિક માહોલનો લાભ પણ મળે છે. બગીચાનાં ઘટાદાર વૃક્ષોની છાયામાં ચબૂતરો હંમેશાં વિશિષ્ટ નિરાંતનો અનુભવ કરાવે છે. તેથી પંખીઓને પણ ચબૂતરા તરફ ખેંચાણ હોય એ નવાઈની વાત નથી.
આ ચબૂતરાના કાયમી નિભાવ માટે કોઈક આગળ આવે તો સ્થાનિકો પૂરો સહકાર આપવાની તૈયારી ધરાવે છે. તેઓ ચબૂતરા માટે સીડી બનાવવાનું સૂચન પણ કરે છે. આટલી સરસ સમજણ ધરાવતા લોકોને પ્રેરિત કરવાનું કામ આપણે કરવું રહ્યું.
પાણી ભરેલાં વાદળોને ખેંચી લાવવા,
ઓછાં પડે છે દોસ્ત આ શહેરોને ઝાડવાં
– વિવેક ટેલર
સંદર્ભ:
કલ્પના જોશી લિખિત સંશોધનાત્મક પુસ્તક અમદાવાદની પોળોના ચબૂતરામાં પ્રસિદ્ધ લેખ. આ પુસ્તક સમસ્ત મહાજન સંસ્થા માટે, એના મેનેજિંગ ટ્ર્સ્ટી ગિરીશ શાહની પ્રેરણાથી સર્જાયું હતું.
