પોળમાં અંદરના ભાગમાં પથ્થરનો આકર્ષક ચબૂતરો આવેલો છે, જ્યારે બહારના ભાગમાં લાકડાનો વિશાળ ચબૂતરો પોળના આભૂષણસમો દીપે છે
કાળુપુરમાં આવેલા કટકિયા વાડના એક નહીં પણ બે-બે સુંદર ચબૂતરા જાણીતા છે. પોળમાં અંદરના ભાગમાં પથ્થરનો આકર્ષક ચબૂતરો આવેલો છે, જ્યારે બહારના ભાગમાં લાકડાનો વિશાળ ચબૂતરો પોળના આભૂષણસમો દીપે છે.
આ બંને ચબૂતરાઓનું નિર્માણ આશરે ૧૦૦ વર્ષ પહેલાં થયું હતું, જેમાં બહારની પોળના ચબૂતરાનું નિર્માણ બળદેવભાઈ ભાવસારે કરાવ્યું હોવાનું કહેવાય છે. અંદરના ચબૂતરાના બાંધકામ અંગે કોઈ વિશેષ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી, પણ આ બંને ચબૂતરાની દેખભાળ અહીં વસતા જૈન અને વૈષ્ણવ સમુદાય દ્વારા હળી-મળીને કરવામાં આવતી હતી.
બંને સમુદાયે ચબૂતરાની જાળવણી અને સાચવણી ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક રાખી હોવાથી હાલમાં પણ બંને ખૂબ સારી અવસ્થામાં છે. રિનોવેશન સિવાય બંનેના સ્ટ્રક્ચરમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. અંદરના ભાગના ચબૂતરાની વાત કરીએ તો ગોળકાર ગુંબજ અને અષ્ટકોણ આકારના ઘુમ્મટમાં બન્યું, પીળા, ગ્રીન અને કથ્થઈ રંગના સુશોભનથી ઓપતો આ ચબૂતરો અને થાંભલા પરની આકર્ષક શિલ્પકળા થકી જૂના જમાનાની બેનમૂન સ્થાપત્યકળાનું મનોરમ્ય પ્રદર્શન નજર સમક્ષ મૂકે છે.
ચબૂતરામાં ચણ નાખવા માટે મજબૂત સીડી છે. અને બાંધકામની દૃષ્ટિએ ચબૂતરો સારી અવસ્થામાં છે, પણ હાલ અહીં જાર નાખવાની કોઈ યોગ્ય વ્યવસ્થા નથી. રહેવાસીઓ સ્વેચ્છાએ અહીં જાર નાખી જાય છે.
યુરોપિયનો તેમની સાથે ચકલીને વિશ્વભરમાં લઈ ગયા હતા. તેના લીધે આજે બે તૃતિયાંશ વિશ્વમાં ચકલી જોવા મળે છે. ચકલીની સૌથી પ્રચલિત યુરોપિયન હાઉસ સ્પેરો એટલે પાસર ડોમેસ્ટિકસ છે.
સંદર્ભ:
કલ્પના જોશી લિખિત સંશોધનાત્મક પુસ્તક અમદાવાદની પોળોના ચબૂતરામાં પ્રસિદ્ધ લેખ. આ પુસ્તક સમસ્ત મહાજન સંસ્થા માટે, એના મેનેજિંગ ટ્ર્સ્ટી ગિરીશ શાહની પ્રેરણાથી સર્જાયું હતું.
